Adab-adab berbeza pendapat

Hadis riwayat Bukhari - Dari Abu Abdullah Nukman bin Bashir, beliau berkata: "Aku dengar Nabi S.A.W bersabda - Sesungguhnya perkara yang halal itu terang jelas, dan sesungguhnya perkara yang haram itu terang jelas, dan di antara kedua perkara tersebut ada perkara-perkara syubhat yang kesamaran yang kebanyakan orang tidak mengetahuinya. Barangsiapa yang menjaga perkara syubhat maka Sesungguhnya dia telah membersihkan agamanya dan maruah dirinya. Dan barangsiapa yang terjatuh dalam perkara syubhat, maka dia telah jatuh dalam perkara haram, umpama seorang pengembala yang mengembala di sekeliling kawasan larangan, dibimbangi dia akan menceroboh masuk ke dalamnya. Ketahuilah bahawa setiap raja ada sempadan dan sesungguhnya sempadan Allah itu ialah perkaraperkara yang diharamkanNya. Ketahuilah bahawa dalam setiap jasad itu ada seketul daging yang apabila ia baik maka baiklah seluruh jasad dan apabila ia rosak, maka rosaklah seluruh jasad. Ketahuilah ia adalah hati."


Hadis di atas boleh dirujuk dalam Matan 40 Hadis susunan Imam Nawawi.

Hukum syarak ialah segala hukum berupa anjuran atau tegahan atau suruhan atau larangan dan seumpamanya yang dikenakan ke atas setiap mukallaf. Mukallaf ialah orang yang dipertanggungjawabkan (ditaklif). Syarat mukallaf ada tiga:

1. Muslim


2. Baligh


3. Aqil

Hukum syarak terbahagi kepada dua iaitu Qath'ie dan bukan Qath'ie. Manakala hukum syarak Qath'ie terbahagi kepada dua, iaitu hukum taklifi dan hukum Wad'ie.
Hukum taklifi ada lima (mengikut mazhab Syafie): Wajib, sunat, makruh, haram dan harus. Hukum syarak dan pembahagiannya dirumuskan dalam rajah di bawah.

Dalam Islam terdapat tiga pembahagian utama dalam semua perkara iaitu aqidah, ibadah dan akhlak. Aqidah merupakan perkara yang perlu disepakati sama ada benar atau salah. Akhlak juga seperti aqidah. Manakala ibadah boleh dilakukan dengan metodologi, cara, kaedah yang berbeza bergantung kepada tempat, budaya dan maslahah ‘ammah.

Contoh ibadah, dalam soal menutup aurat. Hukum Qath’ie bagi wanita menutup serta menjaga aurat terkandung dalam al-Quran seperti ayat 59 surah al-Ahzab, 31:An-Nuur. Maka pelaksanaan hukum ini bolehlah dibuat dengan cara yang bebeza asalkan memenuhi syarat menutup aurat. Asal sahaja wanita yang berpakaian itu tidak bertelanjang. Hadis nabi berbunyi "Ya’ti zamaan Nisaa-un kaasiyaatun ‘aaliyaatun.” (Akan tiba zaman wanita yang berpakaian tetapi telanjang."). Pelaksanaan hukum ini sebagai ibadah berbeza mengikut tempat (waqi’) kerana Islam meraikan semua bangsa di dunia. Menutup aurat tidak rigid (terhad) kepada memakai jubah semata-mata. Pakailah apa jua pakaian asal sahaja tidak menampakkan bentuk tubuh atau mendedahkan perhiasan seperti yang dinyatakan dalam ayat 59 surah al-Ahzab dan 31 surah An-Nuur.
Dalam bab aurat lelaki sebagai contoh – Imam Malik berpendapat aurat lelaki antara pusat hingga paha (di atas paras lutut). Manakala Imam Syafie, Abu Hanifah dan Hanbal berpendapat aurat lelaki di antara pusat sehingga lutut (bawah tempurung lutut). Bermakna dalam soal ibadah boleh berlaku perbezaan pendapat.

Adab-adab berbeza pendapat.

Apabila berbeza pendapat perlulah dilakukan beberapa perkara:

1. rujuk Quran dan sunnah


2. sabar


3. bahagikan masalah mengikut kategori (aqidah/ibadah/akhlak)


4. ikhlas


5. tidak terlalu taksub (ghulub)


6. utamakan ukhwah Islam

Nota kelas agama, Ust. Emran. 11 Feb 2010, 5.20 - 6.30 petang.